Safety Culture Ladder

SCL

De Safety Culture Ladder (SCL) is een instrument dat wordt gebruikt om de veiligheidsbewustzijn binnen organisaties te meten. Hoe hoger een organisatie op de ladder staat, hoe beter het veiligheidsbewustzijn is. De Safety Culture Ladder richt zich op veiligheid op het werk en zorgt ervoor dat iedereen elke dag veilig naar huis kan gaan. Het meet hoe goed veiligheidsbewustzijn is ingebed in de cultuur, houding en gedrag van een organisatie.

Steeds vaker eisen organisaties dat hun klanten beschikken over een SCL Certificaat voordat zij een samenwerking aangaan. Vanaf 1 juli 2026 stelt Veiligheid In Aanbestedingen (VIA), een initiatief om veiligheid in risicovolle projecten te bevorderen, een verplichte certificering voor SCL Trede 3 in. Bedrijven zonder deze certificering kunnen na 1 juli 2026 niet langer meedingen aan bepaalde aanbestedingen. Dit onderstreept het belang van tijdige voorbereiding. De Safety Culture Ladder (SCL) bestaat uit vijf niveaus van veiligheidsbewustzijn en -gedrag binnen een organisatie. Elk niveau vertegenwoordigt een hogere mate van volwassenheid in de veiligheidscultuur:

Een organisatie of team met een pathologische cultuur heeft veiligheid nauwelijks in beeld. De organisatie erkent het nut van preventieve veiligheidsmaatregelen niet. “Bij ons gaat het goed, dus we verspillen geen tijd of geld aan preventie”, is een veelvoorkomende houding. Veiligheid is meer bijzaak dan hoofdzaak en er zijn weinig investeringen voor het verbeteren van veiligheidsgedrag.

In een reactieve cultuur komt de organisatie pas in actie na incidenten. De acties zijn vaak ad hoc en gericht op de korte termijn. Is een incident opgelost, dan zakt de aandacht voor veiligheid weer weg. Bedrijven op deze trede reageren op ongevallen en incidenten, maar doen weinig aan preventie. Er is weinig communicatie en samenwerking over veiligheid binnen de organisatie. Er is weinig structurele aandacht voor veiligheid.

De focus ligt op systemen en cijfers. Er zijn procedures en regels, maar de nadruk ligt op het meten en controleren. Bedrijven op deze trede hebben een gestructureerd veiligheidsbeleid en -systeem, maar vooral gericht op het voldoen aan regels en normen. Veiligheid wordt gezien als een middel om risico’s te beheersen en kosten te besparen. Er is meer aandacht voor procedures en cijfers dan voor gedrag en cultuur. Doordat het op papier goed is geregeld, denkt de organisatie veilig te werken. Maar het zijn vooral de managers die betrokken zijn bij de veiligheid en het naleven van wetten en regels, en niet zozeer de medewerkers.

Bij Trede 4 is er sprake van een proactieve veiligheidscultuur. Bedrijven op deze trede hebben een geïntegreerd veiligheidsbeleid en -systeem, gericht op het continu verbeteren van de veiligheidsprestaties. Veiligheid wordt gezien als een waarde en een bron van trots. Er is veel communicatie en samenwerking over veiligheid binnen de organisatie en met externe partijen. Iedereen in het bedrijf is alert en dagelijks bezig met het voorkomen van onveilige situaties. Medewerkers zijn goed geïnformeerd en zien bewust veilig werken als een gedeelde verantwoordelijkheid. Het management faciliteert en stimuleert actieve betrokkenheid van de medewerkers.

Veiligheid is volledig geïntegreerd in alle aspecten van de organisatie. Iedereen begrijpt de risico’s en gevaren en neemt verantwoordelijkheid voor het handhaven van veiligheid. Aandacht voor veiligheid is vanzelfsprekend in alle bedrijfsprocessen. Veiligheid krijgt in de dagelijkse praktijk dezelfde prioriteit en aandacht als geld, tijd en kwaliteit. Er ligt een sterke focus op continue verbetering, leren van (on)gewenste gebeurtenissen, aanpassingsvermogen en situationeel handelen. Deze houding is volkomen vanzelfsprekend en zit in alle lagen en processen van de organisatie. Van planning, ontwerp, besluitvorming, uitvoering, monitoring, reflectie tot leren. Als het om veiligheid gaat is er geen onderscheid tussen leidinggevenden en medewerkers. Het management weet wat er aan de hand is, omdat medewerkers zich volkomen veilig voelen om deze informatie te delen.

Klaar voor structuur en groei?

Wij helpen jou van start tot certificaat met deskundige begeleiding en toepasbare inzichten. Zet vandaag de eerste stap naar meer structuur, kwaliteit en vertrouwen binnen jouw organisatie.